فایل PDF جلسه 98 حقوق مهندسی

خلاصه ای کوتاه از این جلسه آموزشی

این جلسه ادامه مباحث جلسه گذشته خواهد بود. در جلسه گذشته به شرح دوره های سنت و مدرنیته و پست مدرنیته و فرا پست مدرنیته (سنت جدید) در معماری ، موسیقی ، ادبیات و شعر فارسی ، جامعه شناسی و حتی در علم پزشکی پرداختیم . به دلیل ذیق وقت در جلسه گذشته ؛ شرح ا ین دوره ها در مباحث حقوقی  را به این جلسه موکول کردیم.

مجدداً به سراغ محور سه بعدی ترسیم شده در جلسه گذشته خواهیم رفت. لازم به  توضیح است که بسیاری از مباحث بغرنج حقوقی ؛ خصوصاً در حقوق مهندسی که  بر روی محور های XوY قابل حل نمی باشند را می توان به راحتی  روی محور فرا پست مدرنیته که به آن محور Z هم میگویند ،حل کرد .

ترکیب علم ها با هم، فرایند های جدیدی را ایجاد کرده است، بطوری که ترکیب علم حقوق با علم مهندسی درواقع ترکیب علوم انسانی با علوم ریاضی می باشد. گاهاً ترکیب علوم با هم وبا جناس مختلف، امکان پذیر و سازگار نمیباشند وجوابگو نیست . این موضوع در حل مشکل پرونده های حقوقی مشهود است بطوری که می بینید حل مشکلات پرونده های حقوقی ؛ گاهاً با روش های متعارف امکانپذیر نیست و باید با دادن بعد جدیدی به پرونده ؛ از روی محور فرا پست مدرنیته راه حل آن را پیدا کرد .

• حال می خواهیم به بررسی دوره های ذکر شده علی الخصوص دوره سنت ،در خصوص مباحث حقوقی بپردازیم . همانگونه که استحضار دارید در ایران تا پایان دوره قاجار  و قبل از مشروطه ؛ محلی و جایی به عنوان محکمه وجود نداشت . البته همانگونه که از کتب تاریخی برداشت میشود در دوره زندیه و صفویه بزرگانی مانند کریم خان زند و شاه عباس صفوی که خود را معین الرعایا و وکیل الرعایا می دانستند در دارالخلافه خود محکمه داشتند اما دردوره قاجار مملکت بی سر و سامان بود بطوری که اگر کسی مال و اموال کس دیگری را سرقت می کرد، محکمه آنچنانی وجود نداشت که به داد مال باخته برسد.حتی در مباحث تجاری هم اگر بین دو نفر اختلافات مالی پیش می آمد بیشتر با ریش سفیدی بزرگان و با پادرمیانی آنان اختلافات حل می شد. در زمان قاجار شاه حرف  اول مملکت را میزد و اگر مدعی مال و ناموس هر کس می شد آن را تصاحب می کرد و در صورت اعتراض صاحب مال و ناموس به شاه ؛ کشته میشد و مشروطه خواهان هم شعارشان تعیین حدود و اختیارات شاه و در نهایت کم کردن این اختیارات بود.

• بعد از کشته شدن ناصرالدین شاه به دست میرزا رضای کرمانی ؛ و به تخت نشستن مظفرالدین شاه ، و شورش های مشروطه خواهان ؛ فرمان مشروطه توسط مظفرالدین شاه در اواخر عمرش صادر می شود و مجلس ملی تشکیل میگردد. وبعد ازآن پایه های قانون و حقوق در ایران بنیان نهاده شد. درواقع تا قبل ازمشروطه ؛ قوانین به صورت سنت بود و با ریش سفیدی و پادرمیانی بزرگان مشکلات بینابینی حل میشد. اما از حدود سالهای 1315 قوانین تا حدودی در کشور جاری و ساری شد بطوری که در سال 1315 کانون کارشناسان رسمی دادگستری تاسیس میشود و حتی در همان سالها کانون وکلاء تاسیس می شود و تغییر نام کلمه عدلیه به دادگستری هم در همان سالها اجرایی میشود . درواقع تشکیل کانون کارشناسان رسمی دادگستری و کانون وکلاء را میتوان به نوعی شروع دوره مدرنیته دانست.

• حال میخواهیم بدانیم که دوره پست مدرنیته درعلم حقوق ، درایران از چه زمانی آغاز گردیده است؟همانطور که در جلسه گذشته در خصوص انواع علوم و ارتباط آنها با دوره های موضوع این دو جلسه ؛ صحبت شد و شروع و آغاز تمام دوره ها با علوم مرتبط با آنها تقریباً همزمان می باشد در خصوص علم حقوق هم لازم است بدانیم که شروع دوره پست مدرنیته در علم حقوق، تقریباً با بقیه علوم ذکر شده مانند علم پزشکی و جامعه شناسی و معماری و غیره….یکی است و اگر حدود سالهای 1370 را برای شروع دوره پست مدرنیته در علم حقوق و همپوشانی آن با دوره مدرنیته در نظر بگیریم ؛ بیراه نگفته ایم و این شروع همانند درختی است  کاشته شده؛  که برای میوه دادن از کسی اجازه نمیگیرد و چون جامعه زنده و پویا می باشد حرکاتش را خودش خود به خود انجام می دهد.با تدوین قوانین جدید و فربه شدن قانون و صدور آیین نامه ها و بخش نامه های قانونی و دستور العمل ها،و آراء دارای وحدت رویه  و ترکیب قانون با مسائل فقهی؛ عده ای از وکلاء با  توجه به شرایط مذکور قوانین ، به نوعی سوءاستفاده هایی کردند که می توان گفت  این رفتارهای گاهاً غیر اخلاقی ؛ آغاز پست مدرنیته می باشد بطوری که رسماً تعدادی از همین وکلا با گرفتن پول؛ با حضور در دادگاه ؛ با کمک قوانین و استدلال کردن روی قوانین ؛ بیگناه را محکوم و گناهکار را تبرعه می کنند.در جلسه قبل گفتیم که دوره ای که نه سنت باشد و نه مدرنیته ؛ پست مدرنیته است . در علم حقوق و قضا هم به همین صورت است دوره ای که در آن نه گفتگو وجود دارد و نه در آن قانونی است؛ را پست مدرنیته در علم حقوق گویند. یعنی دوره ای که با  گفتار غیر منطقی لفظی و سفسطه بتوان پرونده را در دادگاه پیش برد. و متاسفانه تعدادی از وکلاء که به دنبال سوء استفاده هستند سخت به دنبال این دوره می باشند و باعث تاسف است که در تعدادی از پرونده ها با توجه به خبره بودن وکلای دو طرف دعوا در روش پست مدرنیته ، باعث گیج شدن قاضی شده اند و قاضی را در صدور رای نهایی دچار مشکل کرده اند.با توجه به این مشکلات دستگاه قضاء  از حدود سالهای 1380  بطور طبیعی فرایند های جدید را ایجادکرد و آن تشکیل شوراهای حل اختلاف بود که این یعنی آغاز دوره فرا پست مدرنیته یا سنت جدید.

• درواقع تشکیل شوراهای حل اختلاف به این دلیل بود که طرفین دعوا مانند دوره سنت ؛ با وساطت شورای حل اختلاف، اختلافشان حل گردد و از سرازیر شدن هر پرونده ای به سیستم قضایی و دادگستری ها جلوگیری گردد. در واقع اگر دقت نظر داشته باشید متوجه خواهید شد که باز هم به دوره سنت برگشته ایم و این همان سنت جدید یا فرا پست مدرنیته می باشد به عنوان مثال در شوراهای حل اختلاف و سیستم قضایی ؛ اتاق های داوری تشکیل شده است و این یعنی اینکه شکل پرونده ها به سمت سنت جدید سوق پیدا کرده است که این رویکرد را …

….