دوره آموزش جامع حقوق مهندسی در ساخت و ساز شهری ایران با تدریس استاد کامیار میررضوی پژوهشگر و مدرس حقوق مهندسی ایران حاصل بیش از 20 سال تحقیق و پژوهش ایشان است این دوره ها طی چندین سال بصورت آنلاین تدرس شده است و بیش از 300 هزار نفر از مهندسین از سراسر ایران و خارج از کشور بصورت آنلاین تاکنون از این آموزش ها بهره برده اند و در حال حاضر بصورت متمرکز جهت سهولت دسترسی در اختیار شما قرار گرفته است امیدواریم این آموزش ها باعث ارتقاء سطح دانش حقوقی مهندسان شده و امنیت شغلی و اطمینان خاطر را برای جامعه فهیم مهندسی کشور ایران فراهم سازد
جلسه هشتاد و دو 82
شرح تفاوت سرقفلی با حق کسب و پیشه و با پروانه کسب و با کاربری تجاری ، شرح مباشر نامه در اجاره سرقفلی ، روش فروش سرقفلی ، ایجاد سرقفلی برای مغازه های نوساز ، چگونگی تخلیه مغازه برای حالتی که پروانه تخریب و نوسازی صادر می شود ، بحث فوت صاحب سرقفلی و تعیین تکلیف سرقفلی
خلاصه ای کوتاه از این جلسه آموزشی
دراین جلسه ادامه بحث سرقفلی را تشریح و تکمیل خواهیم کرد ، و بعد از آن به مبحث بسیار مهم قرارداد های مشارکت در ساخت خواهیم پرداخت. برخی وکلا ، قضات و صاحب نظران حقوقی،آگاهی کاملی در خصوص تفاوت بین سرقفلی با حق کسب و پیشه را ندارند و اینگونه تصور میکنند که هر دو یکی هستند . برخی هم سرقفلی را با پروانه کسب و با مجوز کاربری تجاری اشتباه می گیرند . در حالی که این موضوعات ؛4مقوله کاملاً مجزا هستند . شروط سرقفلی را قبلاً با ذکر مثالهایی توضیح دادیم و
اینکه سرقفلی مغازه برای اثبات باید دارای 4 شرط باشد :
1_ قفل و کلید مغازه در اختیارش باشد .
2_ پشت پیشخوان و دخل مغازه ، کاسبی کند .
3_ نزد کسبه و اهل محل، معروف به کاسب محل باشد .
4_ اجاره نامه داشته باشد یا خودش مالک باشد .
هر کاسبی با این شرایط ، صاحب سرقفلی است؛ حتی اگر برگه و مستندی تحت عنوان سرقفلی نداشته باشد ( مثل سند صلح سرقفلی ) . سرقفلی قابل مستند کردن و سند دار شدن به معنای رایج نیست ؛ حتی یک کاسب قدیمی و صاحب سرقفلی یک مغازه چیزی به نام سند سرقفلی ندارد به جز یک اجاره نامه که احتمالاً مربوط به گذشته دور است . مدرک اجاره نامه نیز یکی از مدارک سرقفلی است . مهمترین نشانه سرقفلی ، کاسبی کردن است .
حق کسب و پیشه موضوعی جدا از سرقفلی است ؛ مدرک و مجوزی است که از طرف مراجع حاکمیتی مثل شهرداری ، اداره اماکن نیروی انتظامی یا ادارات دیگر صادر می شود . پروانه کسب ، مجوز حرفه ای و شغلی یک کاسب است مثل پروانه کسب تعمیرات لوازم صوت و تصویر که اتحادیه این صنف به فردی می دهد . ممکن است شاگرد مغازه ، پروانه کسب را اخذ و در مغازه کار کند ولی حق کسب و پیشه متعلق به صاحب مغازه باشد . به عنوان مثال فردی که صاحب ملکیت و سرقفلی یک مغازه طباخی است و کسب و کارش خوب پیش نرفته تصمیم دارد کاسبی تعمیرات کامپیوتر شروع کند اما در این حرفه تخصصی ندارد؛ لذا شاگردی انتخاب می کند که در این کار مهارت دارد و از اتحادیه این صنف پروانه کسب و کار اخذکرده است . در این حالت ، حق کسب و پیشه برای صاحب ملکیت و سرقفلی محفوظ بوده و پروانه کسب متعلق به شاگرد مغازه میباشد، اما صاحب مغازه و یا صاحب سرقفلی باید بماند و مغازه در دست خودش باشد .کاربری تجاری هم موضوعی جدا از سرقفلی است . در ایران فعلاً حدود 12 نوع کاربری برای ساختمانها تعریف شده است
از جمله : مسکونی ، اداری ، تجاری ، آموزشی ، صنعتی ، فضای سبز ، باغات ، مراتع ، موات و ….کاربری تجاری طبق طرح تفصیلی شهر مشخص می شود .
کاربری تجاری با پروانه کسب و حق کسب و پیشه فرق دارد .
مثلاً اگر کسی می خواهد کسب و کار ماست بندی در مغازه ای شروع کند ودراین کار تخصصی ندارد، باید شاگردی انتخاب کند که در اتحادیه این صنف ، امتحان داده و پروانه کسب گرفته است . خود صاحب سرقفلی مغازه هم باید در کنار شاگرد حضور داشته باشد .
- مسئول صدور پروانه کسب در هر حرفه ای ؛ اتحادیه همان صنف و حرفه می باشد. قابل ذکر است که برای شغل و حرفه های فروش مواد غذایی؛ مانند ماست بندی ، کبابی ، طباخی و ساندویچی ، اخذ پروانه بهداشت برای همه افراد شاغل در مغازه لازم است و ربطی به اخذ پروانه کسب از اتحادیه صنف ندارد . باید این افراد آزمایش خون و …. بدهند تا معلوم شود انگل و بیماری خاصی ندارند .
حال سوال اینجاست که فرق بین سرقفلی با حق کسب و پیشه در چیست ؟
اگر سرقفلی ، حق کاسبی را ثابت می کند پس با حق کسب و پیشه چه تفاوتی دارد؟چرا ظاهراً یکی به نظر می رسند؟پاسخ اینست که این دو کاملاً باهم تفاوت دارند . سرقفلی یعنی داشتن 4 شرطی که قبلاً ذکر شد ،اما حق کسب و پیشه مجوزی است که از طرف شهرداری یا اداره اماکن نیروی انتظامی یا ادارات حاکمیتی دیگر صادر می شود . برای تفکیک بهتر این دو که ظاهراً یکی به نظر میرسند یک مثال ذکر می شود .فرض بفرمائید که فردی صاحب سرقفلی و صاحب حق کسب و پیشه یک مغازه عرضه محصولات و تعمیرات کامپیوتر است و به علت ارتکاب به کارهای خلاف مثل فروش فیلمهای مستهجن ، حق کسب و پیشه اش از طرف اداره اماکن نیروی انتظامی به مدت یک سال یا بیشتر باطل می شود . اما سرقفلی این مغازه همچنان متعلق به این فرد مجرم است اگرچه حق کسب و پیشه و پروانه کسب او باطل شده است اما می تواند حق سرقفلی را طبق آداب خودش به فرد دیگری بفروشد و خریدار سرقفلی میتواند حق کسب و پیشه جدید را از مراجع مربوطه بگیرد .
ضرورت تنظیم مباشر نامه به جای اجاره نامه برای اجاره دادن سرقفلی
فرض شود فردی صاحب سرقفلی یک مغازه ساندویچ فروشی است که مالک مغازه ، فرد دیگری است . صاحب سرقفلی می خواهد مغازه را اجاره دهد که البته قانوناً ممکن نیست چون مؤجر باید مالک مغازه باشد . لذا او برای دریافت …
….