دوره آموزش جامع حقوق مهندسی در ساخت و ساز شهری ایران با تدریس استاد کامیار میررضوی پژوهشگر و مدرس حقوق مهندسی ایران حاصل بیش از 20 سال تحقیق و پژوهش ایشان است این دوره ها طی چندین سال بصورت آنلاین تدرس شده است و بیش از 300 هزار نفر از مهندسین از سراسر ایران و خارج از کشور بصورت آنلاین تاکنون از این آموزش ها بهره برده اند و در حال حاضر بصورت متمرکز جهت سهولت دسترسی در اختیار شما قرار گرفته است امیدواریم این آموزش ها باعث ارتقاء سطح دانش حقوقی مهندسان شده و امنیت شغلی و اطمینان خاطر را برای جامعه فهیم مهندسی کشور ایران فراهم سازد
جلسه بیست و سه 23 ( شروع سفر دوم )
مقدمه ای بر مسئولیت های مهندسین ناظر و نحوه نوشتن گزارشات برای عدم رعایت موارد ایمنی و نحوه نوشتن گزارش مرحله ای گودبرداری در حالات و شرایط مختلف
خلاصه ای کوتاه از این جلسه آموزشی
قبل از شروع مباحث، اشاره ای به اهمیت انشاء و جمله نویسی در کادر توضیحات مربوط به گزارشات مرحله ای می کنیم. شاید مهندسین ناظر به اهمیت جمله نویسی واقف نباشند اما در دادگاه حتی یک “و” یا “ویرگول” می تواند ناظر را از محکومیت به تبرئه برساند و یا برعکس.
بعنوان مثال جمله معروفی وجود دارد که اهمیت نگارش را نشان می دهد.
اعدام، لازم نیست آزادش کنید.
اعدام لازم نیست، آزادش کنید.
همانطور که مشخص است در جمله اول حکم اعدام داده شده و در جمله دوم حکم آزادی صادر شده است. در مباحث سفر دوم با پرونده های کثیری رو به رو میشوید که در گزارشات کارشناسی در محکمه و در جلسات دادرسی در دادگاه، توسط بازپرس کیفری یا دادگاه کیفری و جنایی مباحث به طور جدی بر روی جملات ناظر بحث می شود و نوع انشاء گزارش، سرنوشت ناظر را از این رو به آن رو می کند.
توصیه می گردد زمانیکه ناظرین گزارشات مرحله ای را می نویسند، تصور کنند که در صحنه دادگاه حضور دارند، به همین جهت قبل از اینکه گزارش در کادر مربوطه نوشته شود بهتر است ابتدا روی کاغذ چرک نویس نوشته شده تا پس از بررسی و مشخص کردن مفهومی که مورد نظر است، پاکنویس گردد.
- با مطالعه و طبقه بندی پرونده های محکومیت مهندسین به این نتیجه رسیده ایم که پرونده های شورای انتظامی به دلیل ماهیت صنفی آن، ضرب آهنگ آسیبش برای مهندسین کمتر بوده و نهایتا مهندسین ناظر را به 1 سال، 2 سال، 18 ماه یا 30 ماه محرومیت از استفاده از پروانه اشتغال مهندسی، محکوم می کنند اما آسیب های پرونده های مربوط به محاکم قضایی بالاخص کیفری برای مهندسین بسیار جدی است به دلیل اینکه خسارت های مالی سنگینی که مهندسین در دادگاه محکوم میشوند، حتی گاهی باعث شده خانواده های آنان از هم پاشیده شود.
پرونده ای وجود دارد که مهندس جوانی، چهار سال پیش محکوم به پرداخت 350 میلیون تومان خسارت و دوسال زندان شد. هیچ گزارشی مبنی بر نظارت بر عملیات ساختمانی هم صادر نکرده بود. ناظر 27 ساله ای که یک ماه قبل از حادثه، ازدواج کرده بود و همسرش تقاضای طلاق می کرد.
این پاشیده شدن خانواده یک مهندس، تنها به دلیل عدم آگاهی نسبت به مسائل حقوقی مهندسین است.
همچنین مهندس ناظری که مجبور شد به خاطر تأمین خسارت دادگاه، تنها آپارتمانش را زیر قیمت بفروشد تا بعلت عدم آگاهی های حقوقی نظارت و مجری بتواند خسارت دهد.
توجه داشته باشید که یک مهندس خوب مهندسی است که اطلاعات فنی و مهندسی بالایی داشته باشد، اگرچه این شرط لازم است اما کافی نیست، مهندس خوب کسی است که علاوه بر دانش فنی و مهندسی، دانش حقوقی مرتبط با رشته خودش را هم داشته باشد.
یک مهندس بدون دانش حقوقی عملکردش ابتداییست و در پیچ و خم حوادث کاری رفتارهای فنی و مهندسی اش همگی بی نتیجه می ماند، اینجاست که لزوم آگاهی از دانش حقوقی مهندسی احساس می شود.
معمولا مهندسین از سه زاویه مورد محاکمه قرار می گیرند:
- مسئولیت حقوقی و مدنی
- مسئولیت کیفری و جنایی
- مسئولیت انتظامی
موارد اول و دوم در محاکم قضایی رسیدگی می شود و مورد سوم در شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی.
مجددا لازم به ذکر است که علت اصلی این محکومیت ها مربوط به عدم آگاهی مهندسین از مسئولیت و همچنین عدم آگاهی از اختیاراتشان است تا به کمک اختیاراتشان که بسیار وسیع است و به کمک گزارشات مرحله ای که ارائه می دهند بتوانند مسئولیت های خود را تحت پوشش قرار دهند.
توجه داشته باشید که قانونگذار مسئولیت ها و اختیارات مهندسین ناظر را با یکدیگر هم تراز و متناظر قرار داده است، به این معنی که یک شخص، به همان اندازه که اختیارات دارد به همان میزان نیز دارای مسئولیت است.
زمانیکه مهندس ناظر گزارش مرحله ای خود را به شهرداری می دهد دستوراتی را اعلام می نماید که عملا شهرداری را موظف به انجام یکسری تکالیف می کند در نتیجه شهرداری هم موظف است به تکالیفی که ناظر مشخص کرده عمل نماید.
در واقع وزن حقوقی مهندس ناظر نسبت به شهرداری بسیار بیشتر است. اما اینکه مشاهده می شود در اغلب موارد مهندسین ناظر در محاکم قضایی محکوم شده و شهرداری ها تبرئه می شوند، به این علت است که مهندسین ناظر دانش حقوقی چگونگی نوشتن گزارشات مرحله ای و گزارشات توجیهی را ندارند و نمی دانند از ابزارهای حقوقی که در اختیار دارند چگونه و چه موقعی استفاده نمایند.
اسلحه ناظر قلم اوست
هدف از ارائه مطالب حقوق مهندسی، بیان اشتباهات مهندسین بالاخص مهندسین ناظر در گزارشاتشان است، تا آگاهی حقوقی مهندسین افزایش یابد.
در ابتدا چند مورد از اشتباهات حقوقی رایج مهندسین در اینجا مطرح می شود و سپس به شرح تعدادی از نمونه پرونده ها که در محاکم قضایی به حکم منتهی شده است ارائه می گردد.
چنانچه مهندس ناظری به جهت عدم رعایت موارد ایمنی در کارگاه، احساس خطر نسبت به کارگران یا اشخاص ثالث کرد میبایستی در گزارش به شهرداری صراحتا نوع عدم رعایت موارد ایمنی را درج کند و راه حل کنترل و ایمن سازی آنرا هم در گزارش ذکر نماید. استفاده از جملات کلی، بعنوان مثال «موراد ایمنی رعایت نشده» محکمه پسند نیست.
مثلا اگر نردبانی که به داخل گود راه دارد، ناایمن باشد، باید دلیل عدم ایمنی و چگونگی اصلاح آن ذکر گردد.
مثال دیگر اینکه اگر هنگام آهنگری در گزارشات نوشته شود “موارد ایمنی رعایت نشده است” این جمله…
