فایل PDF جلسه 19 حقوق مهندسی

خلاصه ای کوتاه از این جلسه آموزشی

• در این جلسه، نحوه نوشتن گزارشهای مربوط به کنترلهای مرحله نازک کاری توسط ناظران معماری و هماهنگ کننده و سازه گفته می شود. جلسه قبل در مورد نرده ها صحبت کردیم. ناظرین باید مقررات ملی ساختمان را مثل جدول ضرب بلد باشند. حتی اگر جزئیات آن را با شماره صفحه و بند حفظ نیستند ولی محتوا را باید بدانند و در دلشان جاری شده باشد. لازم نیست ناظرین همه مقررات را حفظ باشند ولی با خواندن این پرونده ها باید این مطالب مهم در روح و ضمیر ناخود آگاه و ذهن مهندس بنشیند. لذا به این آیتمها باید حساس شد و آنها را درست فهمید.

یکی از نکات مهم در مرحله نازک کاری، کنترل ابعاد شیشه هاست.

بازخوانی یک پرونده: ( ابعاد شیشه)

تابستان سال 1393، شمال غرب تهران، ساختمان 8 طبقه 12 واحدی، پایان کار سال 1388

مالک ساختمان بعد از ساخت آن، واحدها را می فروشد و ساکنان از آنها بهره برداری می کنند. در تابستان 93 در واحد طبقه 3 یک پنجره رو به خیابان که باز بوده در اثر وزش باد به هم کوبیده می شود و شیشه مجاور بازشو در اثر ضربه می شکند و روی سر زن جوانی سقوط می کند. سقوط شیشه طوری بوده که شاهرگ آن زن بریده می شود و در اثر خونریزی زیاد به کما می رود و در بیمارستان فوت می نماید. پرونده ای در داسرای کیفری بعلت تباه شدن خون انسانی بی گناه تشکیل می شود و کارشناسان دادگستری برای تعیین تقصیر مقصرین وارد می شوند.

• نظریه هیئت تک نفره و سه نفره کارشناسان رسمی دادگستری یکسان و به شرح ذیل بود:

مهندس ناظر تک ناظره 10%، صاحب واحد محل حادثه 10 %، سازنده 80 %

علت تقصیر ناظر:

علت تقصیر ناظر این است که در مبحث سوم یا چهارم مقررات ملی ساختمان آمده که شیشه پنجره هایی با ابعاد بیش از عرض 90 سانتی متر و 1.5 متر مربع  باید ایمن و غیر ریزنده باشند در این پرونده بطور خاص اگر شیشه ها سکوریت بودند در اثر شکستن خرد می شدند و باعث کشتن نمی شدند. ابعاد شیشه شکسته شده در حادثه مذکور بیش از ابعاد مندرج در مقررات ملی ساختمان بود. ناظر باید تخلف را گزارش می کرد ولی این کار را نکرده بود. در زمان ساخت آپارتمان، اجرای مقررات مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان برای صرفه جویی انرژی و استفاده از پنجره های دوجداره (که اغلب شیشه سکوریت ایمن و ریزشونده دارند) متداول نبود و شهرداری هم پایان کار می داد.

علت تبرئه مهندس طراح معمار:

در کارشناسی سه نفره بحث شد و کارشناسان نقشه ها را بررسی کردند، اگر چه ابعاد پنجره به صراحت ذکر نشده بود ولی مهندس طراح معماری تقصیر نگرفت چون با اندازه گیری توسط اشل، مشخص گردید ابعاد رسم شده در نقشه معماری کمتر از مقدار ذکر شده در مقررات ملی ساختمان است و لذا مهندس طراح معماری تبرئه شد، اما ناظر چون به این موضوع توجه نکرده بود تقصیر گرفت. با توجه به این آسیب، لازم است مهندسان طراح معمار ابعاد شیشه ها را در نقشه ها ذکر کنند و اگر از حد مجاز بزرگتر باشد با یک فلش در کنار نقشه این متن را بنویسند که “شیشه ها باید از نوع ایمن و غیر ریزنده باشند.” ناظرین هم باید به این نکته ظریف دقت نمایند.

• سنگ نما از مباحث مهم مرحله نازک کاری است که قبلا به آن اشاراتی شد و اکنون با بازخوانی تعدادی پرونده حادثه به صورت عمیق تر بحث می شود. سنگ نما از موارد حادثه خیز در زمان بهره برداری است که برای ناظر دردسرهای زیاد درست کرده است. پرونده هایی موجود است که سنگ نما در تهران و سایر شهرها در زمان بهره برداری سقوط کرده و روی سر عابر پیاده افتاده و باعث مرگ شده است.

اگر سقوط سنگ نما روی خودرو باشد خسارت مالی دارد و قابل جبران است و اما اگر روی سر انسان بیفتد دادگاه کیفری و زندان و …. به دنبال خواهد داشت. این مطالب برای ترساندن ناظر نیست بلکه واقعیاتی برای توجه بیشتر اوست.

حوادثی شش یا هفت سال بعد صدور پایان کار اتفاق افتاده و ناظر به دادگاه رفته است. واقعیات باید گفته شود تا ناظر بداند در اثر بی توجهی چه بلاهایی ممکن است بر سرش بیاید.

وقتی سنگ نما در زمان بهره برداری سقوط می کند و باعث فوت شخصی می شود در اولین اقدام پلیس، وسایل قتاله (تکه های سنگ نما) را جمع آوری می کند و به کلانتری و دادگاه و پزشکی قانونی و کارشناس رسمی دادگستری تحویل می دهد. از جانب مدعی العموم، بازپرس دادسرای کیفری بلافاصله بعد از حادثه، یک نفرکارشناس رسمی دادگستری را برای تعیین علت حادثه و مقصرین حادثه (از جمله مهندس ناظر)، مشخص می کند. کارشناس هم نسبت به تعین تقصیر و تعین تاثیر برای عوامل حادثه اقدام می نماید.

اما ناظر چه مواردی را در مورد اجرای سنگ نما باید کنترل و گزارش نماید تا بعنوان مقصرین حادثه شناخته نشود؟

پاسخ:

یکم: همه سنگها خصوصا سنگهای گرانیت (که دوغاب به خوبی به آنها نمی چسبد) حتما تک تک اسکوپ شوند.

دوم: اگر سنگی ضخامت کم دارد (که به تشخیص ناظر امکان ایجاد شیار و لقمه زدن و اسکوپ آنها نیست) بعد از سنگ کاری حتما پیچ و رولپلاک شوند.

سوم: سنگهای تراورتن و مرمریت و بعضا چینی نیاز حتمی به اسکوپ دارند. اگرچه رگه های آهک این سنگها در ترکیب با دوغاب سیمان، ملات باتارد (حرامزاده) خیلی محکمی تشکیل می دهند ولی با این حال نیاز به اسکوپ دارند. اگر سازنده و سنگ کارها این نوع سنگها را اسکوپ نکردند ناظر باید گزارش تخلف صادر کند.

چهارم: حتی اگر همه سنگها ظاهرا اسکوپ شدند باز هم باید ناظر در گزارش بنویسد “برخی سنگها اسکوپ نشده” چون ناظر واقعا در مورد تک تک سنگها نمی تواند اجرای اسکوپ را نظارت کامل نماید. لذا باید سازنده را وادار به پیچ و رولپلاک کرد.

….