فایل PDF جلسه 150 حقوق مهندسی

خلاصه ای کوتاه از این جلسه آموزشی

با سلام و احترام خدمت همکاران گرامی همانگونه که استحضار دارید این جلسه بعد از حدود یکسال به لطف و استعانت از خداوند متعال و همچنین با حمایت و پشتیبانی شما دوستان مجدداً تشکیل میگردد. بیشتر مباحث اصلی در طول دوره آموزش جامع حقوق مهندسی در ساخت و ساز شهری ایران تدریس شد و در طول این یکسال گذشته پرونده های جدید و مهمی مخصوصاً در خصوص زلزله حادث شده در کرمانشاه به دستمان رسیده که این جلسه اختصاراً به این موضوع مرتبط می شود.

• در ادامه اشاره ای باید داشته باشیم به جلسه 149 که در خصوص مالیات مهندسان عضو سازمان بود و انتقادی شده بود از اینکه یک موضوعی در این جلسه گفته نشده است و آن لزوم پر کردن فرم خلاصه درآمد و هزینه  سالانه مهندسان می باشد. پیرو بحث جلسه 149، قابل ذکر است، از آنجا که سازمان امور مالیاتی از سال 1395برای عملکرد مهندسان، دفاتر درآمد و هزینه و صورت معاملات فصلی را ازتکالیف مهندسان عضو سازمان حذف کردند، اما مهندسان از سال 1396 به بعد مکلف شدند  که تا قبل از 31 خرداد ماه هر سال فرم پیوست ذیل را پُر کرده و به دبیر خانه حوزه مالیاتی تحویل داده و ثبت کرده و شماره و تاریخ ارسال را بر روی رونوشت و کپی آن که در بایگانی نگه می دارد درج کند.اگر مهندسی این کار را انجام ندهد؛ علی الراس می شود و صورت کارکرد های مهندس را ممّیز مالیاتی قبول نخواهد کرد. در فرم ذیل ستونهای مشخص شده(های لایت شده) را باید پُر کنید.

حقوق مهندسی

حقوق مهندسی

در ادامه باید توضیحی خدمتتان در این خصوص داده شود که حقوق یک علم معلّق و مهندسی یک علم مُنجَز است.

• وقتی صحبت از یک علم جدیدی به نام حقوق مهندسی می کنیم یک علم بین رشته ای است یعنی بین علم حقوق و دانش مهندسی. متاسفانه در ایران تا قبل از اینکه توسط مهندس میررضوی و کانال حقوق مهندسی بحث حقوق مهندسی تدریس شود هیچ کس با این مبحث مهم، آشنایی نداشت. خیلی از کشور های دنیا از جمله استرالیا تا قبل از فارغ التحصیلی از دانشگاه در دوره لیسانس، باید 3 واحد اجباری حقوق مهندسی را بگذرانند که با توجه به بررسی هایی که انجام شده است، سرفصل های حقوق مهندسی در ایران بسیار کامل تر از دانشگاهای استرالیا میباشد و با ارتباطی که با دانشگاه ملبورن استرالیا داریم ، سرفصل های حقوق مهندسی ایران را در اختیارشان قرارداده ایم تا استفاده کنند. ما برای اصلاح دانشگاه ها در ایران امیدی به شورای عالی انقلاب فرهنگی نداریم و حقوق مهندسی را برای جامعه حرفه ای یعنی سازمانهای نظام مهندسی در فضایی غیر رسمی به نام تلگرام مطرح می کنیم و فعلاً هم امیدی به شکل گیری علم حقوق مهندسی در دانشگاههای ایران نداریم.

پایه علم حقوق، رشته علوم انسانی است و پایه علم مهندسی، رشته ریاضی می باشد، که این دو پایه باهم متفاوت و نا متجانس می باشند و به راحتی به هم پیوند نمی خورند. مهندسی یک علم منجز و مشخص است، اما حقوق علم معلّق می باشد. در علم مهندسی جایی برای چانه زنی وجود ندارد زیرا همه چیز بر پایه ریاضی بوده و مشخص می باشد. به عنوان مثال اگر یک پُلی در محاسبات، برای بار تا 500تن طراحی شود، این پل بار بالاتر از 500 تن را تحمل نخواهد کرد و تغییر شکل می دهد و دیگر جایی برای چانه زنی وجود ندارد. اما حقوق یک علم معلُق است، یعنی اینکه اگر متهمی با جرم مشخصی در دادگاهی توسط یک وکیل خوب حمایت شود؛ وکیل با اقامه دلیل و ارائه دفاعیات مناسب میتواند متهم را تبرئه کند. متقابلاً اگر متهم دیگری با همان جرم مشخص، اگر وکیل خوبی نداشته باشد و نتواند درست استدلال و اقامه دلیل کند، محکوم خواهد شد. به این علم، علم معلُق گویند. با دفاع خوب و دفاع بد می توان در یک دادگاهی با همان قاضی و همان جرم مشخص، مجرمی را تبرئه و یا متهم کنید.به همین دلیل است که اساتید علم حقوق می گویند که حقوق برای انتظام اجتماعی است نه برای ایجاد عدالت اجتماعی. با علم حقوق نمی توان به عدالت رسید بلکه عدالت می تواند یک اتفاق تصادفی در علم حقوق باشد.

ادامه بحث در خصوص آثار حقوقی و کیفری و انتظامی ساختمانها در شب زلزله برای مهندسان ناظر و محاسب و مجریان میباشد.

در مقدمه این بحث لازم است عرض کنیم که وقتی زلزله ای حادث می شود خسارات مالی و جانی وارد می شود و متاسفانه خانواده ها عزیزانشان را از دست می دهند. بعد از گذشت مدتی از زلزله که خانواده های عزادار، از نظر روحی و روانی خود را پیدا می کنند، اقدام به طرح شکایت و اقامه دعوا در محاکم قضایی کرده و مسببّین را به پای میز محاکمه میکشانند. واقعیت امر این است که اساتید سرشناس علم حقوق در ایران که از مفاخر این علم محسوب میشوند هم در خصوص پرونده های حقوقی بعد از شب زلزله هم اطلاعاتی نداشته و ندارند و تنها کسی که در ایران در خصوص ا ین پرونده ها مطالعه و پژوهش کرده است جناب آقای مهندس میررضوی استاد حقوق مهندسی می باشد.

• بعد از شب زلزله، وقتی شخصی که ساختمان محل سکونتش آوار شده و یکی از عزیز ان خود را از دست داده است، بدواً در دادسرای کیفری طرح شکایت می کند و شاید در ابتدا خسارات مالی وارده را طلب نکند، اما به دلیل از دست دادن افراد خانواده و عزیزانش ازسازنده و یا از فروشنده ساختمان، شکایت می کند. لازم به ذکر است که این فرد از دست کی و چه کسی شکایت می کند اهمیت ندارد؛ زیرا قاضی پرونده با جلب نظر کارشناس رسمی مسببّین و بانیان و عوامل موثر در این حادثه را شناسایی می کند و نسبت وزنی تاثیر هر کدام از عوامل را شناسایی خواهد کرد. اما در  دعاوی حقوقی باید نام خواندگان کامل در دادنامه نوشته شود؛ یعنی اینکه اگر در شب زلزله، کسی فوت نکردو فقط ساختمان تخریب شدو خسارات به صورت مالی بود، نمی  توان در دادگاه کیفری شکایت کرد، بلکه با ذکر نام مسببّین باید در دادگاه حقوقی شکایت کرد. بنابراین باید بتوانید که در دادگاه حقوقی نام کامل مسببّین را ذکر نمائید و نام همه را در دادنامه بنویسید که اینها خواندگان محسوب می شوند. دقت شود در صورتی که در دادگاه حقوقی دادخواست تنظیم کردید، باید حتماً حتماً نام و نام خانوادگی و اسامی تمامی مسببین را در دادخواست ذکر کنید به عنوان مثال اگر در نظریه کارشناسی رسمی، مشخص شد که سازنده 60% تقصیر گرفته و بقیه درصد تقصیر ها به مهندس ناظر و محاسب تعلق می گیرد اگر شاکی در دادخواست ابتدایی نام ناظر و محاسب را ذکر نکرده باشد دیگر نمیتواند 40% باقیمانده خسارات را از آنها طلب نماید زیرا در دادخواست اولیه اسمی از آنها برده نشده است.( این مسائل جزء فنون دادخواست نویسی می باشد). اما در شکوائیه های کیفری که منجر به فوت می شود، وضع به این شکل نمی باشد و شاکی می تواند فقط اسم سازنده را به عنوان متشکی عنه ذکر کند و مابقی مسببّین توسط کارشناس رسمی مشخص و به دادگاه احضار خواهند شد.

به این نکته دقت کنید که در شکایت های کیفری شکوائیه تنظیم می گردد؛ نه دادخواست. دادخواست برای جرائم حقوقی تنظیم میشود و کسی که در شکایت های کیفری شکوائیه تنظیم می کند ، شاکی و کسی که دادخواست در جرائم حقوقی تنظیم می کند، خواهان نام دارد. در شکایت های کیفری طرف مقابل را متشکی عنه و در دادخواست حقوقی طرف مقابل را خوانده گویند.بنابراین در دادخواست های حقوقی لازم است در روز اول اسامی طرف دعوا را کامل و درست بنویسید و اگر هم حتی اضافه نوشتید، اشکالی ندارد، در نهایت با نظر قاضی رد شکایت خواهد شد. اما بهتر است که کم ننویسید. اما در جرائم کیفری که منجر به فوت و یا کشته شدن میشود؛ مثلاً در تخریب ساختمان در شب زلزله؛ شما به عنوان شاکی فقط نام سازنده را به عنوان متشاکی بنویسید کفایت می کند .

همچنین این نکته راهم ذکر کنیم که در دادسرای کیفری سه مرحله برای رسیدگی به پرونده وجود دارد :

1. دادسرای کیفری
2. دادگاه بدوی کیفری
3. دادگاه تجدید نظر کیفری

اما در محاکم حقوقی دو مرحله وجود دارد :

1. دادگاه بدوی حقوقی
2. دادگاه تجدید نظر حقوقی

نکته دوم اینکه فردی که در شب زلزله علاوه بر خسارات مالی؛ به اعضای خانواده اش خسارات جانی هم وارد شده است؛ در شکوائیه به عنوان شاکی، هم می تواند خسارات مالی را ذکر کند هم خسارات جانی را. زیرا محاکم کیفری بر طبق قانون، صلاحیت رسیدگی به دعاوی حقوقی را هم دارند. اما برعکس این موضوع صادق نیست، یعنی اینکه محاکم  حقوقی در خصوص رسیدگی به دعاوی کیفری صلاحیتی ندارند. به همین جهت وقتی کیفرخواست صادر شد و از دادسرای کیفری، پرونده روانه دادگاه بدوی کیفری شد، شما به عنوان شاکی در آنجا می توانید از اسامی افرادی را که در کیفر خواست آمده است، مطالبه خسارات مالی کنید و سپس در دادگاه بدوی کیفری، هم خسارات جانی را طلب کنید و هم خسارات مالی را .

• حال در ادامه با فرض اینکه شکوائیه ای در زلزله حادث شده مثلاً کرمانشاه ، تنظیم شده و فردی علاوه بر خسارات مالی؛ فرض کنیم که متاسفانه فرزندش را هم از دست داده است و حالا قصد دارد که این موضوع را پیگیری کند. برای رسیدگی به این پرونده، قاضی در ابتدا قرار کارشناسی یک نفره صادر میکند، تا کارشناس در این زمینه تحقیقات لازم را به عمل آورد که خرابی این ساختمان علتش …

….