فایل PDF جلسه 146 حقوق مهندسی

خلاصه ای کوتاه از این جلسه آموزشی

موضوع این جلسه نیز مانند جلسه گذشته در راستای تکمیل مباحث قبل می باشد که درجلسات قبل توضیح داده شده است. فرض بفرمائید که در یک ساختمان اسکلت بتنی شما مهندس ناظر هستید و این ساختمان دارای سقف هایی با دهنه های بزرگتر از 7 متر می باشد و اکیپ قالب بند و آرماتور بند هم سقف را آماده بتن ریزی کرده است. اگر در روز بتن ریزی هوا بارانی و به صورت رگباری باشد؛ حتی اگر پمپ بتن آماده بکار بود، نباید به هیچ عنوان اجازه بتن ریزی به مالک  داده شود. مهمترین دلیل آن این است که بارش باران وزن سقف را اضافه می کند و جک های مربوط به قالبهای زیر سقف لغزنده شده و اصطکاک آنها کم می شود واگر یکی از جک ها از جا در برود این امکان وجود دارد که بقیه جکها نیز از زیر بار خالی شوندو کل سقف یکباره دچار ریزش شده و ریزش این سقف به سقف های زیر هم فشار آورده و اگر ریزش نکنند باعث تغییر شکل آنها خواهد شد. حتی اگر سقف های زیر هم آسیب نبینند به احتمال زیاد کارگران و عوامل اجرایی کارگاه آسیب جدی خواهند دید. دراین خصوص پرونده های زیادی وجود دارد.

• اینکه در زمان بارندگی جک از زیر سقف تیرچه بلوک، علی الخصوص در اسکلت بتنی بلغزد و در برود یک امر رایجی میباشد و پرونده های زیادی دراین خصوص وجود دارد. از جمله پرونده خیابان پاسداران تهران که یک کارگر 30 ساله در زیر سقف کشته شد. متاسفانه همکاران مهندس فقط فکر می کنند که موضوع اصلی و مهم در هنگام بارندگی بحث از بین رفتن شیره بتن می باشد که باعث پایین آمدن مقاومت بتن می شود . این موضوع درست است اما موضوع مهمتر بحث ایمنی در حین اجرا و در زمان بارندگی میباشد.حال باید بدانیم که در این گونه مواقع وظیفه مهندس ناظر چیست؟ همانطور که در فصل کم بارش مشکل کیورینگ و نگهداری بتن مطرح است در فصل بارش مانند بهار و پائیز ؛ مشکل جدی تری وجود دارد و آن لغزندگی جک ها و قالبها می با شد. مهندس ناظر سازه باید وضعیت هواشناسی و بارندگی را از طریق سایت های هواشناسی کنترل نماید.اگر قراربود که بتن ریزی فونداسیون انجام شود می توان با کشیدن نایلون روی آن از آسیب به بتن ممانعت کرد . اگر بتن ریزی سقف انجام شده است و قبل از گیرش بتن، احتمال بارش باران وجود دارد، باز هم می توان با کشیدن نایلون ر وی بتن سقف از شسته شدن بتن جلوگیری کرد و اگر گیرش اولیه بتن صورت گرفته است بارش باران برای بتن بسیار مفید خواهد بود.

پس صورت مسئله به این شکل است که اگر در موقع بتن ریزی سقف، احتمال بارش باران وجود داشت، شما به عنوان مهندس ناظر چه وظیفه ای دارید؟

شما باید در گزارش خود که مربوط به آرماتوربندی سقف است، بنویسید که : مالک در حال آرماتوربندی و قالب بندی سقف شماره…..می باشد؛ لیکن به دلیل وضعیت جوی، امکان بارش باران وجود دارد. لذا خواهشمند است در زمان بارندگی اجازه بتن ریزی به مالک داده نشود. ( گزارش بدون خلاف ).

سپس باید دستور کاری به مالک داده شود با این مضمون که :

با توجه به اینکه درحال قالب بندی و آرماتوربندی سقف شماره …….هستید و با توجه به وضعیت ناپایدار جوی، احتمال ریزش باران وجود دارد؛ موکداً تاکید می شود که در شرایط بارندگی حق بتن ریزی ندارید. زیرا علاوه بر اینکه باعث خارج شدن شیره بتن و پایین آمدن مقاومت بتن میشود، می تواند باعث لق شدن و لغزندگی شمع و جک های زیر تیر چه ها شده و باعث سنگینی سقف و نهایت ریزش سقف و به بار آمدن خسارات جانی و مالی نیز بشود .

توصیه میشود که برای کنترل وضعیت آب و هوا به سایت های معتبر هواشناسی رجوع کنید و به اخبار صدا و سیما اعتنایی نکنید.

• اگر مالک به دستور کار شما اعتنا کرد و قول داد که روز بارانی بتن ریزی نکند شما باید تا حدودی حرف او را قبول کنید
• اما باید به کار سرکشی نماید تا مطمئن شوید.
• اما اگر به نحوه رفتار او شک کردید باید در روز بارانی که قرار است بتن ریخته شود مراقبت کافی به عمل آورید و به کار سرکشی کنید و اگر دیدید که مالک قصد بتن یزی دارد باید بلافاصله پیرو گزارش قبلی به شهرداری گزارش دهید.
• اما اگر دیدید که مالک با شما در خصوص بتن ریزی در روز بارندگی بحث میکند و حرف شما را قبول نکرد، باید کار را رصد کنید و با ارائه گزارش به موقع به شهرداری و پیگیری گزارش ارائه شده قبلی، کار را متوقف نمائید و شهرداری را مجبور به توقف کار کنید. بهتر است مهندس ناظر شماره تلفن ثابت و یا همراه معاونت معماری و شهرسازی منطقه را داشته باشد تا در مواقع ضروری بتواند با وی تماس بگیرد.

در سال 1393 به مهندس میررضوی یک کار نظارت ارجاع می شود که شغل سازنده آهن فروش و بسیار نامعقول و نادان بود. ساختمان دارای طبقه منفی بود و قرار بود سقف اول مثبت در ماه اردیبهشت که فصل بارش است، بتن ریزی شود. مهندس میررضوی با کنترل سایت هواشناسی متوجه می شود که در روزی که سازنده قصد بتن ریزی دارد بارندگی اعلام شده است. موضوع را به مالک اطلاع می دهد و به وی میگوید که در روز بتن ریزی امکان بارندگی وجود دارد و بهتر است که بتن ریزی را به چند روز بعد موکول کند. مالک در برابر حرف مهندس میررضوی مقاومت کرده و زیر بار این دستور کار نمیرود. طی چند روز قبل که قالب بند و آرماتور بند مشغول کار بودند مهندس میررضوی که به ساختمان سر می زند در پی آن گزارشی به شهرداری می دهد که مالک در حال آرماتور بندی و قالب بندی سقف است و در روز بتن ریزی ا حتمال بارش باران وجود دارد لذا مالک  اجازه بتن ریزی در شرایط بارندگی  را ندارد. همچنین به سازنده هم دستور کاری بر همین مبنا داده بودند و رسید دریافت شده بود.در روز بتن ریزی که بارانی هم بود طی تماس با سازنده؛ مهندس میررضوی متوجه می شود که پمپ بتن آماده بتن ریزی سقف می باشد. بلافاصله مهندس میررضوی طی تماس تلفنی با معاونت معماری و شهرسازی شهرداری، ایشان را قانع کرده تا بلافاصله دراین خصوص اقدام کنند و خود هم به محل ساختمان عزیمت میکند.

• بعد از حضور عوامل شهرداری از ادامه بکار بتن ریزی جلوگیری شد. قابل ذکر است که اگرمهندس ناظر قبل از این اتفاقات و در روزهای قبل از بتن ریزی ودر حین قالب بندی و آرماتور بندی گزارش به موقع به شهرداری بدهد بسیار با اهمیت است.زیرا شهرداری با قدرت بیشتری اقدام به توقف کار خواهد کرد و مهندس ناظر پشتوانه قوی تری خواهد داشت. مهندس ناظر باید در خصوص بتن ریزی در زیر باران برخورد جدی و ناموسی داشته باشد زیرا اگر حادثه پیش بیاید و ناظر گزارش نداده باشد و از کار جلوگیری نکند؛ بیچاره خواهد شد.

موضوع بعدی این است که مهندسین ناظر باید نسبت به خطرات نشت آب زیرزمینی به داخل چاله آسانسور دقت زیادی داشته باشند.

در مواقعی که در حین اجرای فونداسیون  مهندس ناظر، متوجه بالابودن سطح آب زیرزمینی شد و متوجه شد که آب به داخل چاله آسانسور نفوذ می کند باید این موضوع را جدی بگیرد زیرا در آینده و در زمان بهره برداری برق سه فاز آسانسور به دلیل رسانا بودن آب ، می تواند معضلات زیادی را ایجاد کند. در این گونه مواقع باید بدنه بتنی چاله آسانسور را با مواد نفوذگر کریستالیزیشن که به نام گرین سیل معروف است را عایق کاری کرد. در خصوص معرفی این مواد در جلسه 131 به تفصیل شرح داده شده است. به هیچ عنوان قیر گونی برای عایق کاری چاله آسانسور در این گونه مواقع مناسب نمی باشد. البته بهتر است که در حین گودبرداری اگرناظر متوجه بالا بودن سطح آب زیر زمینی شد، به مالک دستورکار  مراجعه به یک مهندس مشاور صلاحیت دار در رشته زهکشی و هدایت آب  وتهیه نقشه های مربوط به این موضوع بدهد تا زهکشی و هدایت آب به صورت فنی و اصولی انجام گیرد.

 موضوع مهم بعدی در خصوص مالکینی است که بدون اخذ پایانکار اقدام به بهره برداری از ساختمان کرده اند.

باید بدانیم که وظیفه مهندس ناظر در این گونه مواقع چیست؟ مهندس ناظر به هیچ وجه نباید در اینگونه مواقع اجازه بهره برداری بدهد .

این پرونده مربوط به سال 1392 در بلوار آیت اله کاشانی در منطقه 5 می باشد و ساختمانی 10 واحدِ که طبقه همکف آن تجاری بود و مالک برای اینکه بتواند پول تخلفات انجام شده در واحد های تجاری را به شهرداری پرداخت کند قبل از اینکه استاندار آسانسور را بگیرد، و بعد از گرفتن کنتور های آب و برق،  اقدام به پیش فروش و رهن و اجاره دادن واحدها  می کند و بهره برداران در اواخر سال 1391 در آن ساکن میشوند. مهندس ناظر …

….