فایل PDF جلسه 138 حقوق مهندسی

خلاصه ای کوتاه از این جلسه آموزشی

ادارات گاز از اوایل دهه 70 تا سال 1376 مسئولیت کنترل و نصب کنتور گاز را بر عهده داشتند و با اعزام بازرسین گاز، موارد مربوطه را کنترل کرده و مجوز انشعاب گاز و کنتور گاز را صادر میکردند. به علت عدم کنترل دقیق موارد ایمنی و فنی مشکلات و مرگهای خاموش زیادی رخ می‌داد که منجر به پرداخت خسارات سنگین از سوی ادارات گاز میشد. بنابراین به محض تشکیل نظام مهندسی، ادارات گاز بصورت داوطلبانه حاضر به برگزاری دوره‌های آموزشی برای مهندسین تاسیسات مکانیکی بمنظور اعطای صلاحیت فنی شد . بعد از آن، اداره گاز دیگر به بحث دودکشها و لوله‌کشی گاز و … ورود نکرد و مسئولیت آن برعهده ناظر تاسیسات مکانیکی قرار گرفت. و در حال حاضر بجای بازرس گاز؛ ناظر گاز وجود دارد.

لازم است دراینجا به نکته ای بسیار مهم اشاره شود که در بین مهندسین ناظر ساختمان، پرمسئولیت ترین ناظر ؛ ناظر گاز می باشد.

حال در ادامه به شرح وظایف ناظرین گاز می پردازیم :

• کنترل کیفیت لوله‌های انتقال گاز شهری و شیرآلات گازی(ربع گرد) و اینکه لوله‌ها نباید درزدار باشند و بایستی دارای جنس مناسبی بوده چون فشار گاز شهری بسیار زیاد است و امکان آسیب لوله ها وجود دارد.
• اتصالات و کیفیت جوشکاری لوله‌های گاز بسیار مهم است. جوشکار بایستی دارای صلاحیت فنی باشد. لوله‌های گاز باید بعد از اتمام جوشکاری تست شوند. بدینصورت که با فشار هوای کمپرسور و نصب پیزومتر ، اگر درزی وجود داشته باشد و گاز خارج شود، پیزومتر ایرادات موجود را نشان می‌دهد. شما به عنوان ناظر گاز باید کنترل نمایید که فشارسنگ بعد از نصب جهت کنترل فشار داخل لوله ها، توسط عوامل کارگاهی و غیره…. دستکاری نشود و اگر افت فشار نشان داده شد قبل از رفع نقص جوشکاری لوله ها، مجدد هوا به داخل لوله ها تزریق نکنند و باید ابتدا محل نشتی هوا مشخص شود وبعد رفع نقص گردد.
• کنترل صلاحیت مجری گاز و مجری جوشکارلوله های گاز، بر عهده ناظر گاز می باشد که بایستی دارای پروانه و مجوز  باشند .متاسفانه مجریان گاز نسبت به شرح مسئولیت پرخطیر خود آگاه نیستند. بیشترین مسئولیت در مرگ خاموش بر عهده مجری گاز میباشد و علاوه براینکه باید لوله‌کشی‌ها را درست انجام دهد کنترل دودکشها از لحاظ دودبند بودن و درست اجرا شدن نیز برعهده مجری گاز است. در کل بیشترین درصد تقصیر در مرگ خاموش را مجریان گازمیگیرند.
• کنترل مسیر درست و اصولی لوله های گاز و دودکشهای لوازم گازسوز، اعم از گاز خوراک پزی و پکیچ و بخاریهابر عهده ناظر گاز میباشد. لوله های گاز باید از مسیری عبور کنند که در طول مدت بهره برداری آسیب نبینند و ضربه ای به آنها وارد نشود. توصیه میشود که لوله های گاز همیشه باید به صورت روکار اجرا گردد تا همیشه در روئیت بوده و قابل دید باشد.مسیر دودکشها هم بی نهایت مهم میباشد که نباید به حالت افقی و با شیب منفی نصب گردند. تمام مواردی که مجری گاز باید بداند و رعایت کند ناظر گاز هم باید به آنها واقف باشد.

تجربه مهندس میررضوی: ایشان بمنظور دادن پایانکار و گزارش اتمام عملیات، از ساختمانی بازدید بعمل می‌ آورد این ساختمان 5 طبقه با 10 واحد بنا شده بود و پکیج ها در آشپزخانه قرار داده شده بودند. سازنده کنتورهای گاز را نیز گرفته بود. مهندس میررضوی پکیجها را یک به یک از پایین تا بالا بازدید میکند. وسط دو آشپزخانه شرقی و غربی، پاسیویی وجود داشت که 5 عدد دودکش در سمت شرق و 5 عدد دیگر در سمت غرب تعبیه شده بود. مهندس میررضوی برای بار دوم که بازدید میکند متوجه میشود که پکیج طبقه پنجم در حدود سه متر از پاسیو فاصله دارد این بدان معناست که نزدیک به سه متر دودکش پکیچ به صورت مسیر افقی اجرا شده و این مسیر خارج از دید و در زیر سقف کاذب اجرا شده بود.متاسفانه ناظر گاز به علت بی توجهی به این موضوع، تایید کرده بود و مهندس میررضوی طی تماسی با ناظر گاز ایشان را از موضوع مطلع ساخته و عنوان مینماید که پایانکار نخواهد داد و ناظر گاز مجدداً باید بازدید کند. و سازنده را وادار به تعمیر و رفع نقص کرده  و کارش را اصلاح میکند و در نهایت  ناظر گاز نیز کنترل کرده و تائید مجدد می نماید. و بعد از یکماه به مهندس میررضوی اطلاع میدهند که اصلاحات انجام شده و مهندس میررضوری نیز بازدید کرده و گزارش اتمام عملیات را می‌دهند.

نکته: اگر مشاهده کردید که مسیر دودکش در پشت بام با محل پکیج در هر طبقه فاصله دارد یقین کنید که در جایی مسیر افقی اجرا شده است که ممنوع است. مخصوصاً اگربه صورت سیفونی اجرا شده باشد. در سیفون دود اصلاٌ به سمت بالا حرکت نمی‌کند. وسایل گاز سوز باید در امتداد دودکش منتهی به پشت بام باشند.

• به دودکش هود نیز بسیار دقت کنید.این دودکش ها اکثراً به بام کشیده شده اند پس به هیچ وجه نباید جای دودکش پکیچ و سیستم های گاز سوز را با دودکش هود آشپزخانه به دلیل تغییر در سیستم چیدمان کابینت ها ، عوض کرد که اگر مرگ خاموش اتفاق بیفتد هم ناظر گاز و ناظر هماهنگ کننده مقصر خواهند بود.

بحث کلاهک دودکش در پشت بام ، یک بحثی قدیمی است. نکته مهم اینجاست که در اثر وزش باد؛ کلاهک دودکش سقوط می‌کند. کلاهک بایستی H شکل بوده و دارای کیفیت مناسب و استاندارد باشد. غیر از H شکل را به هیچ عنوان تائید نکنید.دودکش ها باید از طریق نری و مادگی به دودکش متصل و اسکوپ شود . پرونده‌های بسیاری وجود دارد که ناظر گاز تقصیر گرفته است. و ناظر در دادگاه عنوان کرده است که در زمان بازدید دودکش وجود داشته است ولی کارشناس رسمی بیان کرده است که وجود یا عدم وجود کلاهک اهمیتی ندارد، آثاری از اسکوپ کلاهک به دودکش مشاهده نشده است.

روشهای مختلفی برای اسکوپ کردن کلاهک به دودکش وجود دارد، از جمله می‌توان از چهار طرف کلاهک را به دودکش پیچ کرد. یا با استفاده از گچ نسوز و رابیتس آن را دودبند کرده و سفت نمود و یا ترکیبی از این دو روش  استفاده کرد. پس به کلاهک دقت کنید و به مسیر دودکش ها نیز اهمیت بدهید. مسیر افقی برای دودکش  کلاً ممنوع است.

به هیچ عنوان مسیر دودکش نباید از داخل تیربتنی عبور کند زیرا ممنوع است چون دود بند نمی شود و قابل کنترل نیست. کنترل قطر دودکشها نیز بسیار حائز اهمیت می باشد. قطر دودکش آبگرمکنهای دیواری …

….